Μια συμβολή σε έναν διάλογο που πρέπει να ανοίξει! (μια κριτική στην απόφαση του διημέρου της Αριστερής Ενότητας)

*Του Μιχάλη Τερζάκη

Στην περίοδο που διανύουμε, περίοδο υποχώρησης των κινημάτων, εφαρμογής πολιτικών που θα τσακίσουν την κοινωνία και την εργασία από μία κυβέρνηση που φέρει το στίγμα της αριστεράς στην μαζική συνείδηση, κάθε αγωνιστής και πολιτική δύναμη οφείλει να ανασκοπήσει. Οι δυνάμεις που κάνουν αυτήν την επιλογή, της αυτοκριτικής ανασκόπησης της πορείας και των λαθών, οπλίζονται για τις μάχες που θα έρθουν.

Σαφώς, λοιπόν, σύντροφοι που σε δύσκολες στιγμές δεν επιλέγουν την παραίτηση ή την υποταγή στον πραγματισμό του “Δεν υπάρχει εναλλακτική” αξίζουν την προσοχή όλων, όσων θέλουν σήμερα να οικοδομήσουν κινήματα που να ανατρέψουν τον καταθλιπτικό συσχετισμό. Θέλοντας να συμβάλλουμε σε αυτήν την διαδικασία επαναπροσανατολισμού, που αφορά τους πάντες στην αριστερά, με πνεύμα αυτοκριτικό και συντροφικό, επισημαίνουμε τα εξής σημεία για κριτική και συζήτηση πάνω στην απόφαση του διημέρου της Αριστερής Ενότητας, με σκοπό να ανοίξει ένας αναγκαίος και ουσιαστικός διάλογος πάνω σε ζητήματα κομβικά για την ανασυγκρότηση του φοιτητικού κίνηματος και της φοιτητικής αριστεράς.
 

Στην συζήτηση θα θέλαμε να συνεισφέρουμε 4 επισημάνσεις:

1) Για την ΕΕ : Για ένα φοιτητικό κίνημα που θα συγκρουστεί με τον θεσμοθετημένο 

νεοφιλελευθερισμό της ΕΕ στις ζωές μας

Από την απόφαση του διημέρου αρχικά πρέπει να κρατηθεί το στοιχείο της στάσης απέναντι στην ΕΕ. Αφιερώνεται ένα μεγάλο και σεβαστό κομμάτι πάνω στο ζήτημα, σκιαγραφώντας μία νέα στάση , πιο γενναία, της ΑΡΕΝ στα ζητήματα αυτά . Αρχικά, η ΕΕ αναγνωρίζεται ως ο θεσμοθετημένος νεοφιλελευθερισμός, στην οποία δεν υπάρχει διαπραγμάτευση. Το κοινό νόμισμα αναγνωρίζεται ως ο πυρήνας , γύρω απο τον οποίο προχωρά η ευρωπαϊκή ενοποίηση αλλά και είναι βασικό εργαλείο παραγωγής των μνημονιακών πολιτικών λιτότητας.

Αναγνωρίζεται, τέλος, ότι η ρήξη με την ΕΕ και η έξοδος απο το κοινό νόμισμα αποτελεί μία αναγκαία συνθήκη για την παραγωγική και κοινωνική ανασυγκρότηση της χώρας, αλλά και συνθήκη για το άνοιγμα ενός διεθνιστικού προσανατολισμού για τους λαούς που πλήττονται απο τις ίδιες πολιτικές λιτότητας πανευρωπαϊκά. Το ότι ένα κομμάτι που άνηκε στην ευρωπαϊκή αριστερά έκανε μία τέτοια αναγνώριση της κατάστασης, είναι καταρχήν θετικό και απελευθερώνει δυνάμεις προς την κατεύθυνση της επικοινωνίας με όλα τα κομμάτια της αριστεράς με αυτήν την τοποθέτηση. Η ίδια η αναγνώριση της ανάγκης για ανασυνθετικές διαδικασίες στην αριστερά και για οικοδόμηση κοινωνικών και πολιτικών αντιστάσεων ενάντια στο νεοφιλελεύθερο δόγμα της ΕΕ μέσα στο κείμενο για την συγκυρία το επιβεβαιώνει αυτό.

2) Η σύνδεση των φοιτητών με τους κοινωνικούς αγώνες : Για ένα φοιτητικό κίνημα που θα υπερασπιστεί την εργασία

Σήμερα, το φοιτητικό κίνημα πρέπει να θέτει ως προμετωπίδα του, πέρα από την αντίσταση στην νεοφιλελευθεροποίηση της εκπαίδευσης, την αποκάλυψη μίας εναλλακτικής προοπτικής ενάντια στην διάλυση της εργασίας, την ανεργία, την μετανάστευση των νέων επιστημόνων και εργαζομένων, καταστάσεις που συνεχώς αφορούν όλο και μεγαλύτερα κομμάτια της κοινωνίας. Η ανεργία, ο κεντρικός μηχανισμός διάλυσης της εργασίας, είναι βασικό πρόβλημα του εργαζόμενου αλλά και ενώνει ολόκληρη την νεολαία πάνω στην έλλειψη προοπτικής για το μέλλον. Αυτός ο βραχνάς για μία ολόκληρη κοινωνία,  που είναι άμεση απόρροια της παραγωγικής αποσάρθρωσης που έφερε η Ε.Ε., και της ύφεσης των μνημονίων, που αφορά κάθε εργαζόμενο και κάθε νεολαίο, πρέπει να στοχοποιείται και να αποκαλύπτονται οι όροι για την υπέρβαση του

Το δεύτερο ζήτημα της ανάγκης επικοινωνίας και σύνδεσης του «μέσα» με το «έξω» από το πανεπιστήμιο αφορά τις γενικές συνέπειες της κρίσης. Σήμερα υπάρχουν νεολαίοι που δε μπορούν να σπουδάσουν λόγω περικοπών, ύφεσης, ανεργίας των γονιών, πτώσης εισοδημάτων.

Τα μέτρα που έρχονται στο ασφαλιστικό, στους πλειστηριασμούς, στους αγρότες, η φορομπηξία στους μικρομεσαίους αλλά και γενικά στο λαό, η εγκατάλειψη του κοινωνικού κράτους αφορούν τους γονείς μας αλλά χτυπάνε και εμάς με διπλό τρόπο. Άμεσα γιατί δημιουργούν αδιέξοδα στις οικογένειες μας, αυτόν  τον Ιδεολογικό Μηχανισμό του Κράτους που όμως στην Ελλάδα ήταν αυτός που ανελάμβανε μέρος των ευθυνών του κράτους (φροντιστήρια, βοήθεια να σπουδάσουμε κοκ). Και έμμεσα γιατί η Ελλάδα που δημιουργείται είναι μια Ελλάδα διαφορετική από το παρελθόν, αφιλόξενη για τη νέα γενιά, μια χώρα κάτεργο χωρίς δικαιώματα.

3) Για το Πανεπιστήμιο : Για ένα διεκδικητικό φοιτητικό κίνημα που θα αμφισβητεί την μνημονιακή δημοσιονομικη πειθαρχία
 

Καταρχάς, σήμερα υπάρχει μία γενική ανάγκη ,στη κεντρικότητα της πολιτικής πάλης που καλείται να ανοιχτεί σε κάθε χώρο .Η συνεχής απάντηση του αντιπάλουσε όλους τους διεκδικητικούς αγώνες της μνημονιακής περιόδου, “δεν υπάρχουν λεφτά”, σκιαγραφεί ένα σαφές πλαίσιο δημοσιονομικής υποταγής, ο σεβασμός του οποίου φαίνεται να εγγράφεται στην μαζική συνείδηση. Ένα πλαίσιο που έρχεται να συνδεθεί με την γενική ατμόσφαιρα της ήττας και της επικράτησης του δόγματος ” Δεν Υπάρχει Εναλλακτική” . Έτσι, είναι επόμενο, ότι αγώνες ανά χώρο , αντιστάσεις, έξω από το ζήτημα της προοπτικής σήμερα, θα είναι πολύ δύσκολο να συγκροτηθούν, με όρους μαζικότητας και διάρκειας.

Πολλά χρόνια τώρα-και με ένταση στα μνημονιακά χρόνια- αναπτύχθηκαν μέσα στο φοιτητικό κίνημα διάφορα «δίπολα». Αγώνες διεκδικητικοί απέναντι στο κράτος ή καθημερινή πάλη για αντιδομές που να συντείνουν στο «πανεπιστήμιο των αναγκών μας»; Η πολιτική να πηγάζει από το σχήμα ανά σχολή-χώρο ή χρειαζόμαστε μια κεντρική πανελλαδική αναφορά και κατεύθυνση;

Θέλουμε να είμαστε σαφείς. Θεωρούμε αυτά τα δίπολα ψευδεπίγραφα και καταστροφικά για το κίνημα. Υπάρχουν διάφορα συνθήματα και πρακτικές (πανεπιστήμιο των αναγκών με αναφορές στο κίνημα της αυτονομίας, αυτοδιαχείρριση, αντιμαθήματα και πρακτικές που έχουν τη ρίζα τους στο Μάη του 68 και στα πρώτα μεταπολιτευτικά χρόνια) που μπορούμε κάποια στιγμή να συζητήσουμε τη συμβολή τους, το ιδεολογικό τους φορτίο και συνεισφορά κοκ. Όμως η ιδεολογικοποίηση των πάντων τη στιγμή που το φκ μέσα στην κρίση δε μπορεί να αρθρώσει λόγο δε βοηθάει.

Σήμερα στη χώρα μας εφαρμόζονται μνημόνια. Πέρα από την επιτάχυνση στις πολιτικές της αναδιάρθρωσης προηγούμενων χρόνων (βλ. ν. Διαμαντοπούλου), τα μνημόνια είναι μια τομή. Πρώτον στην ακραία δημοσιονομική προσαρμογή της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, των ΑΕΙ-ΤΕΙ. Επιστρέφουν εικόνες των πρώτων μεταπολεμικών δεκαετιών που η νεολαία δε μπορούσε να σπουδάσει ή για να το πούμε διαφορετικά μετά από 4 δεκαετίες ξαναζούμε το «όπου φτωχός και η μοίρα του». Ζήτημα κεντρικότατο και ταξικό (ειδικά αν δούμε σχολές τις επαρχίας και τα ΤΕΙ) αν δε θέλουμε να φλερτάρουμε με τον ελιτισμό. Δεύτερον στον έτσι κι αλλιώς κεντρικό χαρακτήρα όλων των κοινωνικών συγκρούσεων. Το σημερινό βατερλώ Τσίπρα δείχνει ότι τα παράλληλα προγράμματα είναι μία φούσκα και ότι ο παραμικρός αγώνας πχ για αύξηση χρηματοδότησης έρχεται σε σύγκρουση με την ευρωζώνη, το χρέος, το μνημόνιο και το κράτος καθεαυτό, τα ΜΜΕ. Το δεκαήμερο του δημοψηφίσματος δεν αφήνει περιθώρια αυταπατών γι’ αυτό. Οι σύντροφοι της ΑΡΕΝ ως πρόσφατα «μετέφραζαν» αυτήν την κεντρικότητα στις ελπίδες για την «πρώτη φορά αριστερά». 

Το γεγονός ότι αυτό το σχέδιο διαψεύστηκε δεν πρέπει να οδηγήσει σε αναχώρηση από την κεντρική πολιτική μάχη.

Ο αντίπαλος (κράτος, Ε.Ε., δανειστές, ΜΜΕ, Υπουργείο) είναι καλά και κεντρικά οργανωμένος σε αυτή τη μάχη. Κάνει προπαγάνδα, θέτει διλήμματα, ασκεί καταστολή, δημιουργεί συσχετισμό. Εμείς σε τι ακριβώς πάμε να αντιπαρατεθούμε με το δόγμα «σχήμα ανά κοινωνικό χώρο»;

Είναι διαφορετικό πράγμα η αντιπαράθεση στο ρεφορμιστικό-αντικινηματικό σχήμα κόμμα-παράταξη-κοινωνικός χώρος που υιοθετεί η ΚΝΕ/ΜΑΣ ταυτίζοντα έτσι το κίνημα με το κόμμα.

Και είναι διαφορετικό πράγμα η διαλεκτική που «κατείχαν» οι παλιοί αριστεροί του συνδυασμού του κεντρικού πολιτικού αγώνα με την κοινωνική γείωση. Του αγώνα για τη Λαοκρατία του ΕΑΜ με τα συσσίτια της Εθνικής Αλληλεγγύης για να τα βγάλει ο λαός πέρα στην πείνα της κατοχής.

Σήμερα χρειαζόμαστε ένα πολιτικό κίνημα νεολαίας που θα δίνει μάχες απέναντι στην Ε.Ε. και τον καπιταλισμό. Και θέλουμε και ένα κίνημα που θα οργανώνει τους φοιτητές και τους νεολαίους με δράσεις και διεκδικήσεις γύρω από τα άμεσα υλικά συμφέροντά τους.

4) Για την κατεύθυνση του φοιτητικού κινήματος και την ευθύνη της φοιτητικής αριστεράς : Για ένα πολιτικό φοιτητικό κίνημα – Για ένα Αριστερό Μέτωπο

Σήμερα , χρειαζόμαστε κεντρικό πολιτικό προσανατολισμό στο φοιτητικό κίνημα, με επίδικα το φρόνημα, την Ε.Ε., το 3ο μνημόνιο, την κυβέρνηση, το χρέος, τον σύγχρονο ιμπεριαλισμό-καπιταλισμό, τη σύνδεση με τους εργαζόμενους και ειδικά τους νέους κοκ. Και την ίδια στιγμή, χρειαζόμαστε τη μέγιστη κοινωνική γείωση με επίδικα τους όρους σπουδών, τις συνέπειες της υποχρηματοδότησης, τους γενικούς πολιτιστικούς-ψυχαγωγικούς όρους ύπαρξης του φοιτητή, το βιβλίο, τον καθηγητή, τις εξετάσεις, την εργασιακή προοπτική κοκ.

Υπάρχει ένα γενικό ερώτημα, του ποιός θα το κάνει.
 

Σήμερα, θεωρούμε ότι, χρειαζόμαστε την ευρύτερη δυνατή συσπείρωση αριστερών-προοδευτικών φοιτητών ανά κοινωνικό χώρο, που ,με τις διαδικασίες τους θα συναρθρώνονται σε μια ενιαία πανελλαδική πολιτική συμπαράταξη με δημοκρατικές και συμμετοχικές διαδικασίες (ετήσια διήμερα με θεματικές και ολομελειακές διαδικασίες, με εκλογή ετήσιας συντονιστικής επιτροπής, με συνελεύσεις ανά πόλη, με ένα ενιαίο portal διαλόγου και προπαγάνδας κοκ), σε ένα ενιαίο κοινωνικό και πολιτικό μέτωπο με δύο γενικούς στόχους :

1) Την οικοδόμηση αντιστάσεων σε κάθε εφαρμογή της μνημονιακής πολιτικής και την ανάταση του φρονήματος της νεολαίας και του λαού

2) Την οικοδόμηση ενός ρεύματος στον λαό και στην νεολαία, που θα συναρθρώνεται γύρω απο την αμφισβήτηση του μονοδρόμου και την υιοθέτηση ενός άλλου δρόμου, έξω απο την ευρωζώνη και την ΕΕ, σε σύγκρουση με την χρεοκρατία, την υποχρηματοδότηση, την ανεργία, για την παραγωγική και κοινωνική ανασυγκρότηση του τόπου.

Για εμάς , αυτή η ενιαία συμπαράταξη πρέπει να έχει την μορφή και τα χαρακτηριστικά ενός μετώπου. Ακριβώς επειδή υπάρχουν υπαρκτές διαφωνίες και διαχωρισμοί, αλλά ενότητα στους προβληματισμούς και την διάθεση, ακριβώς επειδή σήμερα χρειαζόμαστε έναν πολιτικό στυλοβάτη του φοιτητικού κινήματος και όχι την αναβίωση της “αυτονομίας των κινημάτων”, ακριβώς επειδή δυνάμεις απελευθερώνονται αλλά κανένα παλιό μόρφωμα δεν φαίνεται να καλύπτει το κενό. Στην κατεύθυνση του ανοίγματος αυτής της κουβέντας άλλωστε καλούμε και σε πανελλαδικό διήμερο της φοιτητικής αριστεράς, με σκοπό να ανοίξει αυτή η αναγκαία συζήτηση. Για ένα σύγχρονο φοιτητικό κίνημα

Που θα μπλοκάρει την νεοφιλελευθεροποίηση των πανεπιστημίων, που φέρνει η ΕΕ Που θα υπερασπιστεί τα εργασιακά δικαιώματα και την ζωντανή εργασία, ενάντια στην ανεργία Που θα αμφισβητεί την δημοσιονομική πειθαρχία των μνημονίων και θα διεκδικεί σε κάθε βήμα Που θα αποκαλύψει ένα εναλλακτικό δρόμο στο ζοφερό σκηνικό του ευρωμονόδρομου Με όχημα ανασυγκρότησης του ένα Αριστερό Μέτωπο Νεολαίας!